Dzisiaj trudno uwierzyć, że bezpośrednio po publikacji Lalka wywołała mieszane uczucia wśród recenzentów i przypadła do gustu raczej reprezentantom starszego pokolenia krytyków. Dzisiaj jest przecież uznawana za klasyczną perłę literatury polskiej.
Być może stało się tak dlatego, że z czasem Lalka przestała być postrzegana wyłącznie w kategoriach epoki, w której powstała, i interpretowana jako głos w literaturze pozytywistycznej. Dzisiaj można na książkę spojrzeć inaczej – z szerszej perspektywy. Przede wszystkim jest to wnikliwa powieść psychologiczna, zagłębiająca się w ludzką naturę, portretująca wielość charakterów i ich złożoność. Żadna z głównych postaci, poczynając od Wokulskiego i Izabeli, nie jest tam całkowicie jednoznaczna i całkowicie pozytywna czy negatywna.
Prus zagłębia się w kompleksowe motywacje, analizuje wpływ środowiska i wychowania na przyjmowane postawy. Jego spostrzeżenia do dzisiaj pozostają celne i wartościowe. Po drugie zaś, Lalka jest świetnym portretem dawnej Warszawy, jedną z bardziej „warszawskich” książek, jakie w ogóle powstały. Zważywszy na wielopłaszczyznowość i złożoność licznych wątków – czy odpowiedziałbyś na każde pytanie, które zawiera oparty o powieść Lalka test znajomości lektury?
